Ο Ενσώματος Εαυτός στην Κοινωνία της Αποσύνδεσης

Ulfried Geuter
Προτείνω να εστιαστούμε στο πώς αντιλαμβανόμαστε τη σωματική ψυχοθεραπεία ως μια ψυχοθεραπευτική κατεύθυνση. Υποθέτω ότι έχουμε κοινή μια σωματοψυχική πρακτική, που περιλαμβάνει διαδικασίες όπως η αντίληψη του σώματος, η σωματική έκφραση ή η αλληλεπιδραστική επικοινωνία σώμα προς σώμα. Επιπλέον πιστεύω ότι έχουμε κοινή την επιθυμία να ορίσουμε με θεωρητικούς όρους την σωματοψυχική μας προσέγγιση. Αλλά νομίζω ότι διαφέρουμε στο πώς το κάνουμε αυτό: Κάποιοι ίσως θεωρούν την έννοια της ενέργειας ως κοινό έδαφος, κάποιοι άλλοι την αυτοσυνείδηση. Αυτό σημαίνει ότι εργαζόμαστε με το υποκειμενικό ή βιωμένο σώμα ενός προσώπου, και μπορούμε να το κάνουμε αυτό εισάγοντας διάφορες τεχνικές όπως το να μιλάμε, να αισθανόμαστε, να αντιλαμβανόμαστε, να κινούμαστε, να δρούμε, να διερευνούμε, να αγγίζουμε, να κρατάμε, να ενεργοποιούμε, να καθησυχάζουμε, να παίζουμε, να ενσωματίζουμε…

Michel Heller
Κάθε σχολή σωματικής ψυχοθεραπείας συνθέτει μια ποικιλία υπαρχόντων λειτουργικών ψυχοθεραπευτικών μοντέλων, μέσα στη δημιουργική τους διαδικασία. Όμως, δεδομένου του ενδιαφέροντός τους για την απαρτίωση των δυναμικών του σώματος, αυτές οι συνθέσεις μοιράζονται μεταξύ τους έναν αριθμό προυποθέσεων. Εδώ παραθέτω κάποια χαρακτηριστικά, τα οποία κατ’ εμένα θα δικαιολογούσαν την κατάταξη αυτών των ετερογενών σχολών στην κατηγορία της σωματικής ψυχοθεραπείας:

1. Η σωματική ψυχοθεραπεία είναι μια ψυχοθεραπεία.
2. Η σωματική ψυχοθεραπεία είναι μια μορφή ψυχοθεραπείας που χρησιμοποιεί σωματικές τεχνικές με ενοποιημένο τρόπο.
3. Η σωματική ψυχοθεραπεία είναι μια μορφή ψυχοθεραπείας που χρησιμοποιεί επίσης σωματοψυχικές τεχνικές με ενοποιημένο τρόπο.
4. Οι σωματικοί ψυχοθεραπευτές δουλεύουν συχνά με τις νευροφυτικές αυτόματες αντιδράσεις και τις αισθήσεις που αυτή η διάσταση ενεργοποιεί μέσα στο νού. Το να μάθουμε να ενοποιούμε αυτά τα φαινόμενα με την ψυχολογία, αποτελεί το κύριο χαρακτηριστικό προσεγγίσεων όπως η Νευροφυτοθεραπεία του Wilhelm Reich.

«Ενοποιημένος» σημαίνει ότι η χρήση σωματικών και σωματοψυχικών μεθόδων είναι δικαιολογημένη στα πλαίσια μιας ψυχοθεραπευτικής θεωρίας, μοντέλων και τεχνικών.
Εάν κάποιος ρωτούσε, ποιο χαρακτηριστικό από τα τέσσερα χαρακτηρίζει μια σωματική ψυχοθεραπεία, θα έλεγα όλα μαζί, επειδή σπανίως αυτά διαφοροποιούνται ρητά.
Επίσης θα διερευνήσω τις χρήσιμες επιπτώσεις της χρήσης της ματιάς του Pierre Janet ως μιας βασικής αναφοράς για τον ορισμό μιας ψυχοθεραπείας. Αυτός διαχωρίζει το σώμα (φυσικό σώμα), την οργανική ζωή (soma ή φυσιολογία),τις συγκινήσεις και την συνείδηση. Κατά κύριο λόγο αποφεύγει τέτοιες ευρείες κατηγορίες και προτιμά να κάνει χρήση πιο εξειδεικευμένων περιγραφικών όρων, χωρίς να προσδιορίζει πώς τους τοποθετεί. Σπανίως χρησιμοποιεί τον όρο οργανισμός, αλλά όταν το κάνει, αναφέρεται σε μια ατομική οντότητα, μέσα στην οποία μπορεί να βιωθεί ένας τεράστιος αριθμός γεγονότων συνειδητότητας.

Eleni Stavroulaki
“Ενοποιώντας το Σώμα της Σωματικής Ψυχοθεραπείας”
Η πολυπλοκότητα των ενεργειών που αλληλοσυνδέονται διαμέσου του σώματος αντικατοπτρίζεται στις πολυδιάστατες θεραπευτικές κατευθύνσεις της Σωματικής Ψυχοθεραπείας και καθιστά απαραίτητο τον ορισμό ενός κοινού εδάφους. Αντιμετωπίζοντας την πειραματική και βιωματική φύση της δουλειάς με το σώμα, θα ήταν ορθό να γειωθούμε στις απαραίτητες ποιότητες της θεραπείας:

1. εγκαθίδρυση της σωματικής συνειδητότητας του πελάτη, όχι απλά ως χαρτογράφησης των νευρωτικών αισθημάτων αλλά και του βιώματος της Ύπαρξης
2. ανάπτυξη της δικής μας σωματικής συνήχησης μέσα στη θεραπευτική σχέση και τις σωματικές πλευρές της μεταβίβασης/αντιμεταβίβασης
3. ανίχνευση της κίνησης και των μετασχηματισμών της ενέργειας στις πολυδιάστατες οδούς του ψυχοσώματος, και διαχείρισή της.

Luisa Barbato
«Το κοινό έδαφος: Η σωματική ψυχοθεραπεία, η συγκινησιακή νευροεπιστήμη και η ψυχο-νευρο-ενδοκρινο-ανοσοβιολογία (ΨΝΕΑ)».
Οι πρόσφατες ανακαλύψεις και ενορατικές ιδέες στη συγκινησιακή νευροεπιστήμη και την ΨΝΕΑ υποστηρίζουν και επιβεβαιώνουν ξεκάθαρα όλες τις σωματικά προσανατολισμένες ψυχοθεραπείες, εγκαθιδρύοντας το κοινό τους έδαφος. Η νευροεπιστημονική έρευνα παρέχει απόδειξη του ανθρώπινου όντος ως «ενοποιημένου ενσώματου συστήματος» και διαφωτίζει το πώς ο εαυτός και οι βασικές ψυχοσωματικές λειτουργίες ρυθμίζονται από επτά «συγκινησιακά συστήματα»( Panksepp, 2012). Η δυσαρμονία μεταξύ αυτών των συστημάτων έχει βαθειές επιπτώσεις πάνω στη συνείδηση και την ψυχοσωματική δομή του Εαυτού, παρέχοντας μια επιστημονική εξήγηση για τις ανθρώπινες προσωπικότητες, για την προέλευση των ενεργειακών μπλοκαρισμάτων, το χαρακτήρα και τη μυική θωράκιση. Οι ενδείξεις αυτές υποδεικνύουν την ανάγκη μιας περισσότερο επιστημονικής, σωματικά προσανατολισμένης μεθοδολογίας, στην ψυχοθεραπεία, έκφραση μιας ολιστικής θεραπευτικής προσέγγισης βασισμένης στην ενσώματη επίγνωση του Εαυτού.

Judyth Weaver
Σκέφτομαι ότι απλά και μόνο το να κατανοήσουμε ποιο είναι το κοινό μας έδαφος, και το πώς ο καθένας από μας έχει καταλήξει στη δική του ιδιαίτερη πρακτική, τόσο κοινή αλλά και διαφορετική από των άλλων… θα είναι κάτι το πολύ ενδιαφέρον.
Αναρωτιέμαι πώς τα ευρήματα των νευροεπιστημών επηρεάζουν και πιθανώς αλλάζουν τον τρόπο που οι άνθρωποι εργάζονται και αναρωτιέμαι επίσης προσωπικά και αν ναι, κατά πόσο οι άνθρωποι φέρουμε την επίδραση και τη γνώση των προγεννητικών και περιγεννητικών εμπειριών μέσα στη δουλειά με, και την εκπαίδευση των άλλων.
Ένα άλλο πιθανό κοινό έδαφος: το πόσο η αυτοεπίγνωση και η χρήση της κίνησης φέρεται μέσα στην πρακτική μας?

Sheila Butler (moderator)
Εργάζεται ως Κλινική Ερευνήτρια και Συντονίστρια μελετών για Θεραπείες Ψυχικής Υγείας στο Εθνικό Σύστημα Υγείας (NHS) στο Ηνωμένο Βασίλειο. Είναι ψυχοθεραπεύτρια και λέκτωρ στο Ανοιχτό Πανεπιστήμιο. Είναι στα ενδιαφέροντα της Sheila το να αναπτύξει έναν διεπιστημονικό διάλογο, ώστε να παρέχει τη βάση για την επόμενη γενιά πρακτικής και έρευνας, που θα εστιάζει στη διάδραση μεταξύ βιολογικών, ψυχολογικών, κοινωνικών και πολιτιστικών παραγόντων. Οι τρέχουσες εξελίξεις σε αυτό το πεδίο είναι εστιασμένες στην εργασία με στόχο την ανάπτυξη και εφαρμογή Ερευνητικών Δικτύων Θεραπείας/Θεραπευτών, που να παρέχουν ένα χώρο για εξερεύνηση και αμοιβαία μάθηση σε μία κοινότητα επαγγελματιών. Είναι επίσης μέλος της Κοινότητας Ψυχοθεραπευτικών Ερευνών (SPR). Έχει πρόσφατα σχεδιάσει και έχει συμμετάσχει στη παραγωγή της μικρού μήκους ταινίας Η Σωματική Ψυχοθεραπεία στο Μεταβαλλόμενο Κόσμο για λογαριασμό της EABP.

Ulfried Geuter, Σωματικός Ψυχοθεραπευτής και Ψυχαναλυτής στο ιδιωτικό του γραφείο στο Βερολίνο, Επίτιμος Καθηγητής Σωματικής Ψυχοθεραπείας στο Πανεπιστήμιο του Marburg, εκπαιδεύων ψυχοθεραπευτής και εκπαιδεύων ψυχαναλυτής, διδάσκει σε διάφορα ινστιτούτα εκπαίδευσης ψυχοθεραπευτών· συγγραφέας βιβλίων και πολλών άρθρων πάνω στην ιστορία της Ψυχολογίας και στη Σωματική Ψυχοθεραπεία· στα Αγγλικά: The Professionalization of Psychology in Nazi Germany, Cambridge University Press, 1992; Body Psychotherapy: Experiencing the Body, Experiencing the Self, International Body Psychotherapy Journal, 2016; contributed to the Handbook of Body Psychotherapy & Somatic Psychology τελευταίο βιβλίο: Body psychotherapy. Outline of a theory for clinical practice (στα Γερμανικά), Springer, 2015.

Michael Heller
Το όνομά μου είναι Michael Coster Heller. Γεννήθηκα ως Αμερικανός υπήκοος στο Παρίσι (Γαλλία) στις 3 Ιουνίου 1949. Ζω στην Ελβετία από τα 11 μου χρόνια και έχω γίνει Ελβετός υπήκοος. Εκπαιδεύτηκα στην ψυχολογία του Piaget και στη Βιοδυναμική Ψυχολογία στη Γενεύη. Ως ερευνητής και κλινικός, εστίασα στη σχέση μεταξύ νου και σώματος ενόσω αρκετά άτομα αλληλεπιδρούν μεταξύ τους. Ως ερευνητής, έχω κυρίως μελετήσει τη μη λεκτική συμπεριφορά αυτοκτονικών και καταθλιπτικών ασθενών στα Ψυχιατρικά Ιδρύματα του Πανεπιστημίου της Γενεύης. Ως κλινικός, έχω συμμετάσχει στην εξέλιξη της σωματικής ψυχοθεραπείας με τους συναδέρφους μου της Ευρωπαϊκής Ένωσης Σωματικής Ψυχοθεραπείας (EABP). Έχω συμμετάσχει στη δημιουργία αρκετών περιοδικών στο πεδίο της σωματικής ψυχοθεραπείας και κατείχα θέσεις κλειδιά στην EABP (Αντιπρόεδρος στο συμβούλιο, Πρόεδρος της Επιτροπής Ηθικής Δεοντολογίας καθώς και της Επιστημονικής Επιτροπής). Από το 1980 δημοσιεύω και διδάσκω συστηματικά πάνω σε κλινικά και ερευνητικά θέματα, τα οποία σχετίζονται με το σώμα και το νου. Σήμερα είμαι ψυχοθεραπευτής και επόπτης στη Λωζάννη (Ελβετία), ενώ συνεχίζω να διδάσκω και να δημοσιεύω σε ένα διεθνές επίπεδο. Έχω επιμεληθεί μία ανάλυση της θέσης της σωματικής ψυχοθεραπείας την εποχή γύρω στο 1990 σε ένα τόμο με τίτλο The Flesh of the Soul και επεχείρησα να ορίσω το πεδίο των σωματικών ψυχοθεραπειών σε ένα διδακτικό βιβλίο, το οποίο εκδόθηκε στα Γαλλικά από τον εκδοτικό οίκο De Boeck: Les Psychothérapies Corporelles. Μία επαναληπτική έκδοση μεταφράσθηκε στα Αγγλικά από τον Marcel Duclos για W.W. Norton (Body Psychotherapy: History, Concepts, and Methods) και στα Γερμανικά από τον Berrnard Maul για Psychosozial-Verlag (Körperpsychotherapie: Geshichte – Konzepte – Methoden). Είμαι επίτιμο μέλος της EABP.

Eleni Stavroulaki Είναι ιατρός αναισθησιολόγος, απόφοιτη του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθήνας και επιστημονική συνεργάτης του Κέντρου Ράιχ Αθήνας από το 1989. Ασκεί ιδιωτικά το επάγγελμα της Σωματικής Ψυχοθεραπεύτριας από το 1994. Διδάσκει τα μαθήματα της Ψυχοσωματικής Ιατρικής καθώς και της Νευροφυσιολογίας για Ψυχοθεραπευτές στο Κέντρο Ράιχ. Είναι μέλος της ΕΑΒΡ και της ΕΕΨΕ και είναι κάτοχος του Ευρωπαϊκού Διπλώματος Ψυχοθεραπείας. Μέλος της Επιστημονικής Επιτροπής Περιεχομένου του 15ου Συνεδρίου Σωματικής Ψυχοθεραπείας.

Luisa Barbato Είναι πιστοποιημένη Ραϊχική Σωματική Ψυχοθεραπεύτρια, μέλος του Συμβουλίου καθώς και επόπτρια του SIAR (Italian Society of Reichian Analysis). Είναι διευθύνουσα της Επιστημονικής Επιτροπής του AIPC (Italian Association of Body Psychotherapy). Εξελέγη μέλος του Ιταλικού Συμβουλίου του Επαγγελματικού Σωματείου Ψυχολόγων και υπήρξε μέλος της Εκτελεστικής Επιτροπής του Forum Πιστοποιημένων Ευρωπαϊκών Ινστιτούτων εκπαίδευσης στη σωματική ψυχοθεραπεία. Διδάσκει Σωματική Ψυχοθεραπεία σε πολλές Ιταλικές σχολές ψυχοθεραπείας μεταπτυχιακού επιπέδου.

Judyth O. Weaver, Ph.D. στη Ραϊχική Ψυχολογία, είναι πιστοποιημένη στη Σωματική Εμπειρία, Βιοδυναμική Κρανιοιερή Θεραπεία, Προγεννητική και Περιγεννητική Θεραπεία, είναι θεραπεύτρια Gestalt και ασκούσα/εκπαιδεύουσα τη μέθοδο Rosen. Δημιούργησε το πρόγραμμα t’ ai chi στο Ινστιτούτο Naropa. Καθηγήτρια στο California Institute of Integral Studies (CIIS) για 25 χρόνια. Συνιδρύτρια του Ινστιτούτου Μεταπτυχιακών σπουδών Santa Barbara και δημιουργός του διδακτορικού του προγράμματος Σωματικής Ψυχοθεραπείας. Ιδιωτεύει και διδάσκει διεθνώς. Η βάση για τη δουλειά της είναι το έργο της Gindler, γνωστή και ως Sensory Awareness (Αισθητική Αυτοεπίγνωση), είτε σε ατομική, είτε σε ομαδική εργασία.