Αμφιθέατρο – Παρουσίαση 1 13 Οκτωβρίου (16:30 – 18:00)

Εναρκτήρια ομιλία με θέμα “Η Ενσωμάτιση και η σύνδεσή της με τη Σωματική Ψυχοθεραπεία”
από τους Ilse Schmidt Zimmermann και Frank Röhricht

Ενσωμάτιση σε μια Από-συνδεδεμένη Κοινωνία

Ο τίτλος του Συνεδρίου, όπως εγώ τον αντιλαμβάνομαι, προϋποθέτει όχι μόνο μια σωματο-ψυχοθεραπευτική οπτική, αλλά και μια κοινωνιολογική συζήτηση, η οποία με τη σειρά της εμπλέκει και μια πολιτική διάσταση του επαγγέλματός μας.
Πρόκειται να καταθέσω την υπόθεση ότι, η από-ενσωμάτιση συνδέεται στενά με θέματα κοινωνιολογίας, κοινωνικής ψυχολογίας και κοινωνικής φιλοσοφίας, μέσω των ιδεών της αποξένωσης και της αντικειμενοποίησης. Βάσει της κοινωνιολογικής ανάλυσης του πρόσφατου καπιταλισμού και του μεταμοντερνισμού, η αποξένωση περιγράφεται όχι απλά ως διαδικασία αλλά ως μια κατάσταση, μέσα στην οποία η ανθρώπινη εμπειρία του να βιώνει κάποιος την ίδια του τη ζωή παρεμποδίζεται ή εκλείπει. Αυτό το εμπόδιο μπορεί να επεκταθεί στα ίδια μας τα σώματα, στα προϊόντα και τις εργασιακές διαδικασίες, στο ποιοι και τι είμαστε, καθώς και στο τι επιθυμούμε. Είναι επόμενο το να δούμε την απώλεια αυτής της κτήσης, την απώλεια της σχέσης μας με τον εαυτό μας, ως απώλεια της σχέσης μας με τον κόσμο.
Εάν εξαφανιστεί η αίσθηση του να αποτελούμε ένα σημαντικό τμήμα μέσα σε και για αυτόν τον κόσμο, τότε εμφανίζεται η αίσθηση της αντικειμενοποίησης, ότι γινόμαστε δηλαδή αντικείμενα.
Σε αυτή την ομιλία θα συζητήσω τις συνέπειες της απόκλισης μεταξύ της αυτοπραγμάτωσης και της αποξένωσης. Το πρόβλημα της απώλειας της σχέσης μας με τον εαυτό μας και με τον κόσμο έχει ουσιαστικές επιπτώσεις. Και για το επάγγελμά μας μερικές από αυτές είναι προφανείς: Εξουθένωση, υπερκόπωση και κατάθλιψη, αγχώδεις καταστάσεις και διαταραχές χρόνιου πόνου, για να αναφέρω μόνο μερικές. Σύμφωνα με συγγραφείς, όπως οι Elin Thunmann (Uppsala) και Ulrich Brocklig (Freiburg), η εξουθένωση ποτέ δεν συνιστά ατομική παθολογία, αλλά είναι πάντοτε κοινωνική παθολογία. Ένας εξουθενωμένος ασθενής με αυτή την έννοια δεν αποτελεί μεμονωμένη ιατρική/ψυχολογική περίπτωση, αλλά πάνω από όλα μια κοινωνική φιγούρα.

Ilse Zimmermann

Ilse Schmidt Zimmermann
Πανεπιστημιακή εκπαίδευση στην Ψυχολογία, στην Κοινωνιολογία και στις Παιδαγωγικές Επιστήμες στην Φρανκφούρτη.
Ψυχολόγος – Ψυχοθεραπεύτρια, Ψυχοθεραπεύτρια για Παιδιά και Έφηβους. Διετέλεσε από το 1999 έως το 2002 Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Ένωσης Σωματικής Ψυχοθεραπείας (EABP). Ψυχοθεραπευτική Εκπαίδευση: Ενωτική Σωματική Ψυχοθεραπεία,
(Unitive Körperpsychotherapie), Θεραπεία Gestalt,Αναλυτική Θεραπεία Ομάδας και Ψυχοδυναμική Ψυχοθεραπεία καθώς και Επιμόρφωση στην Βιοενεργειακή Θεραπεία (Bioenergetik) και την Μορφωτική Ψυχολογία (FormativePsychologie) του StanleyKeleman. Είναι ιδρύτρια του γερμανικού Εκπαιδευτικού Προγράμματος στην Ενωτική Ψυχοθεραπεία και Λέκτωρ, Επόπτρια και Εκπαιδεύτρια Θεραπευτών στην Ψυχοδυναμική Ψυχοθεραπεία.

Η «ελλιπής ενσωμάτιση» και ο κοινωνικός «επικεντρωμένος στο εμείς» χώρος – Η Σωματική Ψυχοθεραπεία ως μια συγκινησιακή θεραπεία ρύθμισης του σώματος

Στην ομιλία μου θα επικεντρωθώ σε θέματα που αφορούν στα συστήματα ρύθμισης που σχετίζονται με, ή έχουν ως βάση το σώμα, με ιδιαίτερη έμφαση στη συγκινησιακή ρύθμιση για τις δύο άρρηκτα συνδεδεμένες πτυχές της αυτορρύθμισης και της ρύθμισης της συνύπαρξης με άλλους σε κοινωνικά πλαίσια.

Αναφορικά με το θέμα του Συνεδρίου και εστιάζοντας στην ψυχοθεραπεία, θα παρουσιάσω θέματα που αφορούν στη «Ψυχική Δυσλειτουργία» (Mental Dis-Ease) ως παραλλαγές συνήθων σχημάτων κοινωνικής (διασωματικής) ρύθμισης. Στη συνέχεια πρόκειται να παρουσιάσω σχήματα ελλιπούς ενσωμάτισης (mis-bodiment), θεωρώντας την ενσωμάτιση δεδομένη/αδιαπραγμάτευτη και την αποσύνδεση ως ζήτημα ζωής και θανάτου.

Ο οργανισμός συνεχώς πασχίζει να επιτύχει, η νόηση είναι προσανατολισμένη στη δράση και οι συγκινήσεις αποτελούν προσαρμοστικές αντιδράσεις στις περιβαλλοντικές αλλαγές. Οι συγκινήσεις μας παρέχουν πυρηνικές αλληλεπιδραστικές λειτουργίες γι’ αυτές τις διαδικασίες ρύθμισης. Μας βοηθούν στην προσαρμογή διαφορετικών λειτουργιών της σωματικής φυσιολογίας, γνωστικής λειτουργίας, συμπεριφοράς και παρακίνησης με τρόπους που αυξάνουν την ικανότητά μας να επιτυγχάνουμε την εκπλήρωση των αναγκών και να διαχειριζόμαστε δύσκολες καταστάσεις. Ως εκ τούτου, οι βιωματικές θεραπείες δίδουν έμφαση στη σπουδαιότητα των διαδικασιών συγκινησιακής ρύθμισης.

Σε αυτή τη βάση, οι παρεμβάσεις στη Σωματική Ψυχοθεραπεία περιγράφονται καλύτερα ως δομημένα βοηθητικά εργαλεία για την αντιμετώπιση των δυσκολιών που προκύπτουν από υπο- ή υπερ ρυθμισμένα σχήματα προσαρμογής. Εδώ η δυσλειτουργία (Dis-Ease) αναπτύσσεται ως συνέπεια χρόνιας έκθεσης και ανεπιτυχών προσπαθειών να εξαλειφθούν, να εμπεριεχθούν ή να απομονωθούν αρνητικά ερεθίσματα ή κοινωνικές πιέσεις. Εδώ συχνά αναπτύσσονται επαναλαμβανόμενα, ενσώματα σχήματα αντίδρασης, παρεμποδίζοντας την εξερεύνηση νέων στρατηγικών.

Μπορούμε λοιπόν να ταυτοποιήσουμε σχήματα δυσπροσαρμοστικότητας και να τα περιγράψουμε από την οπτική της ενσώματης νόησης ως σχήματα «ελλιπούς ενσωμάτισης» (mis-bodiment) και να αναπτύξουμε αναλόγως τις στρατηγικές παρέμβασης της Σωματικής Ψυχοθεραπείας. Αυτό είναι διαφορετικό από μια προσέγγιση που συνήθως επικεντρώνεται στη διαταραχή, καθώς υπερβαίνει την απλή περιγραφή των φαινομένων. Είναι σημαντικό ότι σε αυτή την προσέγγιση, η Σωματική Ψυχοθεραπεία καθοδηγείται για τη θεραπευτική της στρατηγική από τα φαινομενολογικά σχήματα ενσωμάτισης και των μακροπρόθεσμων επιπτώσεών τους στην ευημερία, στην αυτεπάρκεια και στην κοινωνική αλληλεπίδραση.

Frank-Rohricht

Professor Frank Röhricht (FR), MD FRCPsych.
Ο Καθηγητής Frank Röhricht είναι Σύμβουλος Ψυχίατρος (MD, FRCPsych), Ψυχοθεραπευτής, Επίτιμος Καθηγητής στο Κέντρο Ψυχαναλυτικών Σπουδών του Πανεπιστημίου του Essex καθώς και Επίτιμος Καθηγητής Ψυχιατρικής στην Ιατρική Σχολή St. George του Πανεπιστημίου της Λευκωσίας στη Κύπρο.
Ο Frank Röhricht έχει Πτυχίο MD (ισοδύναμο του MBBS), State Exam in Medicine στο Ελεύθερο Πανεπιστήμιο του Βερολίνου (1990). Είναι Μέλος του Βασιλικού Κολλεγίου Ψυχιάτρων του Ηνωμένου Βασιλείου και έχει εκπαιδευτεί στη Ψυχοσωματική Ιατρική, Νευρολογία και Ψυχιατρική. Συνθετικός Σωματικός Ψυχοθεραπευτής πιστοποιημένος από την Ευρωπαϊκή Ένωση για Σωματική Ψυχοθεραπεία (EABP). Η εκπαίδευση έγινε 1983–1987.

Έχει εμπειρία 25 χρόνων εργαζόμενος ως ιατρός σε διάφορα πεδία της ιατρικής (συμπεριλαμβανομένου του πεδίου της οικογενειακής ιατρικής). Από το 1997 εργάζεται ως Ψυχιατρικός Σύμβουλος στο Λονδίνο στην Εθνική Υπηρεσία Υγείας (NHS). Επί σειρά 13 χρόνων και με την ιδιότητα του Κλινικού Διευθυντή ηγείτο της ανάπτυξης υπηρεσιών, κλινικής διαχείρισης και παροχής ψυχιατρικών υπηρεσιών σε ενήλικες στο Ανατολικό Λονδίνο.
Το Νοέμβριο του 2013 ανέλαβε τα καθήκοντα του Αναπληρωτή Ιατρικού Διευθυντή Έρευνας και Καινοτομίας.

Είναι μέλος της Γερμανικής Ένωσης Ψυχοσωματικής Ιατρικής (DKPM), της Επιτροπής Επιστήμης και Έρευνας της Ευρωπαϊκής Ένωσης Σωματικής Ψυχοθεραπείας (EABP) καθώς επίσης και υποστηρικτής της Ένωσης για ψυχοθεραπεία μέσω Χορού και Κίνησης του Ηνωμένου Βασιλείου.

Με αρκετές δημοσιεύσεις και μέσω συνεχιζόμενης έρευνας ο Frank Röhricht είναι ένας από τους κορυφαίους ερευνητές στο διεθνές πεδίο της Φαινομενολογίας της Εικόνας του Σώματος καθώς και της εφαρμογής της Σωματικής Ψυχοθεραπείας σε ψυχικές ασθένειες. Επιπλέον έρευνα έχει κάνει: στη διαπολιτισμική ψυχιατρική, στην αυτοκαταστροφική συμπεριφορά και τις σε βάθος χρόνου συνέπειές της, στην αξιολόγηση υπηρεσιών, στην χωρίς άδεια συνταγογράφηση.
Συγγραφέας βιβλίων, έχει πολυάριθμες δημοσιεύσεις σε διεθνή έγκριτα περιοδικά (Κατάλογος δημοσιεύσεων καθώς και downloads υπάρχουν στη διεύθυνση: www.frankrohricht.com).
Έχει εμπειρία στην εποπτεία διδακτορικών διατριβών και επιπλέον είναι αξιολογητής άρθρων σε πολλά επιστημονικά περιοδικά. Τέλος, είναι κάτοχος ερευνητικών επιχορηγήσεων τόσο ως κύριος ερευνητής όσο και ως συμμέτοχος στην έρευνα.

Email: frank.rohricht@elft.nhs.uk
Home page: www.frankrohricht.com