Ο Ενσώματος Εαυτός στην Κοινωνία της Αποσύνδεσης

Για μεγάλο διάστημα της επαγγελματικής μου ζωής ως Σωματικός Ψυχοθεραπευτής είχα υιοθετήσει μια αντιθετική στάση απέναντι στην εισβολική από-ενσωμάτιση που χαρακτηρίζει την τρέχουσα κουλτούρα, βασιζόμενος σε μια ξεκάθαρη αντίληψη του σχίσματος νού- σώματος (ή καλύτερα, του νου εναντίον του σώματος). Από την εποχή του ’70 έχουμε διαμαρτυρηθεί ως περιθώριο της Ψυχοθεραπείας, και έχουμε στηλιτεύσει το κατεστημένο του Καρτεσιανισμού και την κυριαρχία των λεκτικών θεραπειών. Έπρεπε να φθάσει η δεκαετία του ’90 για να αρχίσουμε να αναγνωριζόμαστε και να επικυρωθούμε. Βήμα-βήμα η Νευροεπιστήμη έχει επιβεβαιώσει τις διαισθήσεις, με τις οποίες έχουμε από δεκαετίες ως τώρα εργαστεί.

Όμως, στην καθημερινή ψυχοθεραπευτική πράξη έχω συναντήσει προβλήματα υιοθετώντας μια τέτοια αντιθετική στάση. Έφθασα στο συμπέρασμα ότι, δίδοντας το προβάδισμα στο σώμα, στην έκφραση και στον αυθορμητισμό, συχνά μετατράπηκα σε ένα είδος «εχθρού του Εγώ» του πελάτη, με αντιθεραπευτικές συνέπειες για τη θεραπευτική συμμαχία.

Συχνά ανακάλυπτα τον εαυτό μου να υπεραμύνεται του σώματος του πελάτη ενάντια στο νού του. Αυτό που προηγουμένως αποτελούσε μια ενδοπροσωπική σύγκρουση σώματος-νού μέσα στον πελάτη, τώρα μετατρεπόταν σε μια σύγκρουση μεταξύ εκείνου κι εμένα. Αυτό δεν αποτελούσε πρόβλημα για όσο το Εγώ του πελάτη ήταν δεσμευμένο στη διαδικασία της ενσωμάτισης. Όμως όσο περνούν οι δεκαετίες αυτοί οι πελάτες γίνονται ολοένα και σπανιότεροι, αν σκεφτούμε ότι οι περισσότεροι σήμερα πάσχουν από διαταραχές του Εαυτού κυρίως και όχι από απώθηση.

Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του ’90 πέρασα μια κρίση όσον αφορά τη θεραπευτική μου στάση και τη θεωρητική μου αντίληψη, η οποία κλόνισε πολλές από τις πεποιθήσεις που είχα διδαχτεί τη δεκαετία του ’80. Πολλές εξελίξεις προέκυψαν από αυτή την κρίση, την οποία τώρα μπορώ να αποτιμήσω με την ισχύ της ύστερης γνώσης: Έπρεπε να εμβαθύνω μέσα στις σκιές της Ραϊχικής παράδοσης, τμήμα των οποίων αποτελούσε η έμφαση που αυτή έδινε στην ψυχολογία του μεμονωμένου ατόμου. Προσπάθησα να συνδυάσω τη μοντέρνα ανθρωπιστική παράδοση της Σωματικής Ψυχοθεραπείας με τις ψυχαναλυτικές της ρίζες. Ανέπτυξα μια ευρέος φάσματος ενοποίηση με σωματική προσέγγιση διαφόρων θεραπευτικών κατευθύνσεων. Επιπλέον, είχα να διερευνήσω τις διαφορετικές και συχνά αλληλοσυγκρουόμενες αντιλήψεις των διαφόρων κατευθύνσεων σχετικά με αυτό που ονομάζουν «ποιότητα της σχέσης». Αυτό καθοδήγησε την προσπάθειά μου να ενσωματίσω όλες τις σχεσιακές προσεγγίσεις, και να τοποθετήσω στο επίκεντρο της θεραπευτικής δουλειάς την παράδοξη διάσταση μεταξύ της θεραπευτικής συμμαχίας και της διαδραμάτισης.

Αυτό το εργαστήριο είναι το αποτέλεσμα 25 ετών προσπάθειας προκειμένου να μετακινηθώ από την αρχική μου αντιθετική στάση προς την από-ενσωμάτιση, προς μια στάση μη-πολωτική, ενιαία, σχεσιακή και συστημική, με επιπτώσεις τόσο θεωρητικές όσο και πρακτικές, καθώς και με πολλές αλλαγές στις πεποιθήσεις μας ως παράδοση. Το εργαστήριο θα είναι ένα μίγμα θεωρητικών και πρακτικών εξερευνήσεων, επιτρέποντας στους συμμετέχοντες να εφαρμόσουν τα ερωτήματα και τις ιδέες του στην ιδιωτική πρακτική τους.